Τι είναι η λεύκη
(Η εικόνα προέρχεται από την DermNet New Zealand)
Η λεύκη είναι μία χρόνια νόσος που εκδηλώνεται με την εμφάνιση λευκών κηλίδων σε διάφορα σημεία του σώματος, όπως χέρια, πόδια, μασχάλες, γύρω από το στόμα, μάτια και γεννητικά όργανα. ΄Οταν εμφανιστεί σε περιοχές με τριχοφυΐα, οι τρίχες αποκτούν λευκό χρώμα (πολίωση). Η λεύκη μπορεί να εμφανιστεί και σε σημεία τραυματισμού του δέρματος από διάφορες αιτίες (φαινόμενο Koebner). Πρόκειται για ένα αυτοάνοσο νόσημα που οφείλεται στην καταστροφή των μελανοκυττάρων από το πάσχον δέρμα, δημιουργώντας κυρίως αισθητικά προβλήματα στους ασθενείς.
Τα αίτια της λεύκης
Η αιτιολογία της λεύκης παραμένει άγνωστη. Υπάρχουν διάφορες θεωρίες για τον λόγο που η λεύκη εκδηλώνεται σε κάποια άτομα.
Οι σημαντικότερες επικρατούσες θεωρίες είναι:
- Η θεωρία της κληρονομικότητας. Έχει υποστηριχτεί επειδή παρουσιάζονται υψηλά ποσοστά της νόσου σε άτομα των ίδιων οικογενειών.
- Η αυτοάνοση θεωρία. Το ανοσοποιητικό σύστημα του ατόμου επιτίθεται στα δικά του υγιή μελανοκύτταρα και τα καταστρέφει. Η θεωρία αυτή ενισχύεται απο το γεγονός ότι πολύ συχνά η λεύκη συνυπάρχει με άλλες αυτοάνοσες παθήσεις.
- Η νευρογενής θεωρία. Στις απολήξεις των περιφερικών νεύρων του δέρματος απελευθερώνονται ορισμένες ουσίες (ακετυλοχολίνη, αδρεναλίνη, νοραδρεναλίνη) που μπορεί να έχουν τοξική επίδραση στα μελανοκύτταρα και ίσως ν’ αναστέλλουν τη μελανογένεση.
- Η θεωρία του οξειδωτικού stress. Όταν υπάρχει ανισορροπία μεταξύ οξειδωτικών και αντιοξειδωτικών παραγόντων στην επιδερμίδα, τότε η επιβίωση των μελανοκυττάρων είναι ανέφικτη. Προκαλείται όταν το προστατευτικό σύστημα του οργανισμού κατά των δραστικών ριζών οξυγόνου (Ros) πάσχει, ή όταν έχουμε αθρόα παραγωγή ελευθέρων ριζών λόγω εξωγενών αιτιών π.χ. τραύμα, λοιμώξεις κτλ.
Τα συμπτώματα της λεύκης
(Η εικόνα προέρχεται από την DermNet New Zealand)
Η κλινική εικόνα περιλαμβάνει την εμφάνιση λευκών κηλίδων στο δέρμα, κυρίως σε περιοχές του σώματος που είναι περισσότερο εκτεθειμένες στον ήλιο, όπως το πρόσωπο, τα χείλη, τα χέρια και τα πόδια. Οι λευκές κηλίδες επίσης εμφανίζονται σε σημεία του σώματος όπου το δέρμα περιβάλλει κοιλότητες, όπως είναι τα μάτια, το στόμα, ο ομφαλός, τα γεννητικά όργανα και ο πρωκτός. Τέλος εμφανίζονται και σε σημεία όπου υπάρχει τριβή, όπως οι αγκώνες και τα γόνατα. Τα άτομα που παρουσιάζουν λεύκη στο τριχωτό της κεφαλής θα παρατηρήσουν γκριζάρισμα ή λεύκανση των τριχών. Η λέυκη δεν συνοδεύεται από άλλα κνησμό ή άλλα συμπτώματα.
Η πορεία της νόσου είναι απρόβλεπτη. Κάποιες φορές σταματάει χωρίς να χορηγηθεί κάποια φαρμακευτική αγωγή. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων όμως, η απώλεια της χρωστικής ουσίας εξελίσσεται, κάτι το οποίο έχει ως αποτέλεσμα την εμφάνιση νέων κηλίδων, ή την αύξηση του μεγέθους των ήδη υπάρχουσων βλαβών. Η εξέλιξή της νόσου είναι συνήθως αργή.
Ποιοι εμφανίζουν λεύκη
(Η εικόνα προέρχεται από την DermNet New Zealand)
Η συχνότητα εμφάνισης της νόσου κυμαίνεται από 0,5% έως 1%. Η λεύκη εμφανίζεται εξίσου και στα δυο φύλα και μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, με συχνότερη όμως προσβολή των ατόμων ηλικίας 10 έως 30 ετών. Τα παιδιά τα οποία έχουν ένα γονέα με λεύκη, έχουν αυξημένες πιθανότητες να εμφανίσουν και τα ίδια λέυκη, χωρίς όμως αυτό να είναι απόλυτα δεδομένο.
Θεραπεία Λεύκης
Η κάθε περίπτωση ασθενούς με λεύκη είναι διαφορετική. Γι’αυτό και η θεραπευτική μέθοδος που θα επιλέξει ο δερματολόγος ποικίλει κατά περίπτωση. Οι διαθέσιμες θεραπείες για την λεύκη περιλαμβάνουν την χρήση τοπικών κορτικοστεροειδών, αναστολέων καλσινευρίνης και ανάλογων βιταμίνης D, την χρήση τοπικών καλυπτικών κρεμών, την θεραπεία με Excimer Laser και την φωτοθεραπεία. Στις περισσότερες περιπτώσεις η θεραπεία είναι συνδυαστική. Σε περιπτώσεις όπου οι λευκές κηλίδες καλύπτουν το μεγαλύτερο τμήμα της επιφάνειας του δέρματος, τότε μπορεί να επιλεγεί και ο αποχρωματισμός του υγιούς δέρματος.